انتخابات اتحادیه های صنفی نمادی از دموکراسی می باشد که همیشه روسای اتحادیه های صنفی از آن یاد می کنند اما چه شده است که حالا این انتخابات با شیخ االشیوخی از آن یاد می شود وشالوده انتخابی بودن را تحت اشعاع قرار داده است. ابراهیم درستی یکی از باتجربه های اصناف ایران است. وی […]

انتخابات اتحادیه های صنفی نمادی از دموکراسی می باشد که همیشه روسای اتحادیه های صنفی از آن یاد می کنند اما چه شده است که حالا این انتخابات با شیخ االشیوخی از آن یاد می شود وشالوده انتخابی بودن را تحت اشعاع قرار داده است.

ابراهیم درستی یکی از باتجربه های اصناف ایران است. وی که سالهاست نماینده وزیر صمت اصناف است با هر کارکردی داشته ودارد نظر ش را در خصوص رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری و تبصره ۲ ماده ۲۲ قانون نظام صنفی به صراحت بیان کرد. وی از روسای اتحادیه های صنفی به عنوان “شیخ الشیوخ ” نام برد وآنها را رهبر نهادهای صنفی نامید.

ابراهیم درستی نایب رییس اول اتاق اصناف تهران در یادداشتی نوشته است: در مقایسه ساختار کهن و امروزی تشکل‌های صنفی، به واقع ایجاد اتاق‌های اصناف در راس هرم اتحادیه‌های صنفی همان باور الزام حضور هیات امناء یا رهبری نهادی صنفی به صورت شیخ‌الشیوخی است.

نظامی می گوید: خرد شیخ الشیوخ رای تو بس

ازو پرس آنچه می پرسی نه از کس.

در تشکیلات اصناف و صاحبان حرف نیز رؤسای صنف را از جمله با عنوان شیخ می‌خواندند.

شیخ یکی از اعضای هر صنف بود که از حیث تجربه و مهارت و دیگر فضائل، از همکاران خود ممتاز بود و معمولاً با انتخاب اعضای صنف یا از طرف مقامات دولتی، به ویژه قاضی یا محتسب ، به ریاست صنف گمارده می‌شد.

شیخ، نمایندۀ ‌اعضای صنف و مسئول آنان در برابر حکومت بود و معمولاً بر تهیه و توزیع مواد اولیه، تعیین نرخها، فروش محصولات و مناسبات مالی و مالیاتی صنف با مراجع دولتی نظارت داشت و به اختلافات اعضای صنف رسیدگی می‌کرد.

اینکه بازار را در گذشته های دور شیخ الشیوخ اداره می کردند و این شیخ الشیوخ در راس اتحادیه های صنفی بودند واساس نحوه تعامل بازاریان وصنوف در گذشته با مردم چگونه بود موضوعی است که نشان می دهد در گذشته شیخ الشیوخ اصناف از چه جایگاه اجتماعی برخوردار بودند واکنون مردم به کاسب وشیخ االشیوخ ها چه نگاهی دارند؟

نوع تعامل مردم به کاسبان و افرادی که در گذشته معتمئ محل بودند وجایگاه اجتماعی وفرهنگی فعلی نشان می دهد که عملکرد هیات مدیره وروسای اتحادیه های صنفی که در سرانه های نمود پیدا کرده است متاثر از چیست؟

وقتی عنوان شیخ الشیوخی مطرح شد افراد زیادی از فعالان و پیشکسوتان صنفی نظرات مخالف خود را به تندی بیان کردند وحتی پیشنهاد دادند تا انتخابات اتحادیه های صنفی را تحریم کنند تا شیخ الشیوخ ها تا اطلاع ثانوی بمانند تا وقتی که مجلس شورای اسلامی بنابه خواست واراده شیخ الشیوخ ها قانون را به میل آنها تغییر دهد.

با این قبیل پیشنهادات روح دموکراسی در انتخابات اتحادیه های صنفی دیگر معنی ندارد وحتی اندک اعتبار صنفی که در افکار عمومی و مردم محله ها دارند تحت الشعاع بیشتری قرار میگیرد.

کاش قبل از انتخاب عناوین برای نقد موضوعی بع تبعات آن اندیشیده شود. اینکه قانون نظام صنفی باید بدون هیچ اما واگری به اجرا درآید سرلوحه کار همه مردم باید باشد. اساس شیخ الشیوخ ها با همین قانون رییس وعضو اتحادیه های صنفی شدند چه شده است که این قانون حالا می گوید بروید شیخ الشیوخ ها حاضر نیستند بروند.

ذات عنوان شیخ الشیوخ بودن این است که نفع مردم را بر نفع خودشان ترجیح می دادند. شیخ الشیوخ بازار برای مردمی بودن ودر کنار نظام ومردم ماندن قانون را در عمل وبسیار ساده تر از مردم اجرا می کدند تا مردم دلگرم به بازار وشیخ الشیوخ باشند امامقاومت در برابر قانون از سوی روسای اتحادیه های صنفی باعث شده است تا استفاده از عنوان شیخ الشیوخ برای به قول ابراهیم درستی ” رهبران نهادهای صنفی ” با تردید همراه باشد.

اگر می خواهید شیخ الشیوخ بمانید باید اولین گام این است که در برابر قانون تسلیم باشید . اینکه با هرروشی شیخ الشیوخ ها بخواهند رییس بمانند در حالی که قانون نظام صنفی اجرا نشود به طور حتم تبعات این روش شیخ الشیوخ ماندن زیبنده نیست.

حال از شیخ الشیوخ های اصناف می پرسیم اگر بی قانونی ولابی گری برای جلوگیری از اجرای قانون در کشور باب شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟

  • نویسنده : همت الله شکری اطاقسرا