هیات مقررات‌‌‌زدایی و بهبود محیط کسب و کار برای روان‌سازی تجارت خارجی سه حکم صادر کرد تا شاید داستان کالاهای رسوب شده در گمرکات کشور به پایان برسد. رسوب کالا و تاخیر در ترخیص آن در فرآیند ورود به بیماری مزمنی در تجارت خارجی کشور تبدیل شده که هر بار به گونه‌‌‌ای متفاوت بروز می‌کند و مسیر تجارت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در ماه‌‌‌های اخیر بخشی از این موانع ثابت بوده است.

به گزارش پایگاه خبری کارونشان ” دبنا “به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد ، رسوب کالا و تاخیر در ترخیص آن در فرآیند ورود به بیماری مزمنی در تجارت خارجی کشور تبدیل شده که هر بار به گونه‌‌‌ای متفاوت بروز می‌کند و مسیر تجارت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در ماه‌‌‌های اخیر بخشی از این موانع ثابت بوده است. یکی از مهم‌ترین آنها «تاخیر در تخصیص یا تامین ارز ۴۲۰۰» بوده است. مانع دیگر به ‌‌‌روند «استعلام مجوزهای فنی، ایمنی، بهداشتی و قرنطینه‌‌‌ای» برمی‌گردد. مشکل دیگر موضوع «اظهار، انجام تشریفات گمرکی، صدور مجوزهای قانونی از دستگاه‌های مختلف» است. موضوعاتی که در هر دوره برای آن تصمیماتی گرفته می‌شود. اما پس از یک دوره اجرا باز متوقف می‌شود. در این بین نیز سرمایه‌‌‌های بخش خصوصی به تدریج به دنبال فساد کالاها از بین می‌رود. برای پایان دادن به این روند و روان‌سازی تجارت خارجی، گمرک ایران پیشنهادهایی را در کمیته تخصصی هیات مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه کرده که این پیشنهادها پس از بررسی با حضور دستگاه‌های مرتبط تصمیم‌‌‌ساز نهایی شد. بر اساس احکام این کمیته، «دستگاه‌های استعلام شونده یا صادرکننده مجوزهای فنی، ایمنی، بهداشتی و قرنطینه‌‌‌ای برای ترخیص ۶ قلم کالای اساسی ذرت، کنجاله سویا، دانه‌‌‌های روغنی، جو، گندم، روغن خام، مکلفند ظرف ۷ روز کاری پاسخ استعلام گمرک را بدهند.» حکم دیگر مربوط «توقف ثبت‌سفارش برخی کالاها» است. براین اساس واردکنندگانی که مجوز ثبت‌سفارش کلی دارند یا در زمان اظهار کالا به گمرک ثبت‌سفارش آنها معتبر است، تا هنگام خروج کالا دیگر نیاز به ثبت‌سفارش مجدد ندارند.

در حکم سوم تاکید می‌شود: «ثبت ‌سفارش‌‌‌های خودرو، کالاهای ممنوعه گروه ۴ و کالاهای دارای اولویت ارزی غیرفعال، مشمول احکام فوق نیست. اما اگر در مصوبه‌‌‌ای مهلت ترخیص کالا تصریح شده باشد، رعایت آن الزامی است.»

با این روند پیش‌بینی می‌شود بخشی از موانعی که در چهار مقطع اصلی زمانی واردکنندگان با آن روبه‌رو هستند، برطرف شود. مدت‌‌‌هاست واردکنندگان در چهار مقطع زمانی، «قبل از اظهار کالا به گمرک»، «بعد از اظهار کالا به گمرک»، «بعد از صدور پروانه الکترونیکی گمرکی و قبل از ترخیص قطعی کالا» و «پس از ترخیص کالا و تبعات به وجود آمده جهت رسوب اقلام بعدی» با مشکل مواجهند.

  جزئیات روان‌سازی تجارت

اخیرا گمرک ایران پیشنهادهای سیاستی را در حوزه روان‌‌‌سازی تجارت خارجی در کمیته تخصصی هیات مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه کرده است. تصمیماتی که به گفته معاون فنی گمرک ایران از سوی معاونت سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد ابلاغ شده است.

مهرداد جمال ارونقی با اشاره به اینکه این مصوبات به دنبال برگزاری جلسات مختلف با حضور دستگاه‌های مربوطه تدوین شده است، افزود: با اجرای دقیق مصوبات ابلاغی توسط دستگاه‌های مرتبط، ایستایی‌‌‌های موجود در انجام تشریفات گمرکی به حداقل رسیده و کالاهای اساسی و نهاده‌‌‌های تولید، در کمترین زمان ممکن باید از گمرک ترخیص و در اختیار تولید یا مصرف مربوطه قرار گیرد.

معاون فنی گمرک درباره جزئیات تصمیمات جدید کمیته تخصصی هیات مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: بر اساس مصوبات ابلاغی، کلیه دستگاه‌های استعلام شونده یا صادرکننده مجوزهای فنی، ایمنی، بهداشتی و قرنطینه‌‌‌ای برای ترخیص ۶ قلم کالای اساسی (ذرت، کنجاله سویا، دانه‌‌‌های روغنی، جو، گندم، روغن خام) از گمرکات کشور، از جمله وزارتخانه‌‌‌های جهاد کشاورزی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان ملی استاندارد ایران مکلفند ظرف مدت زمان حداکثر ۷ روز کاری، پس از قرار گرفتن استعلام از سوی گمرک در کارتابل متولی صدور مجوز، پاسخ نهایی استعلام را به گمرک جمهوری اسلامی ایران ارسال کنند.

همچنین، در ارتباط با کالاهای حساس و ضروری که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام می‌شود، حسب مورد باید دستگاه‌های مربوطه ظرف ۷ روز کاری به استعلامات پاسخ دهند.

به گزارش روابط عمومی گمرک ایران، به گفته ارونقی، محصولات وارداتی که به مدت زمان بیش از ۷ روز برای پاسخ به استعلام از سوی دستگاه استعلام شونده نیاز دارند، مشروط به این هستند که تعداد درخواست‌‌‌های دستگاه استعلام شونده از ۱۰‌درصد تعداد کل استعلامات (تعداد اظهارنامه‌‌‌ها) فراتر نرود و نیز شامل مواردی باشد که یا فهرست آنها از قبل اعلام شده باشد یا ادله آن توسط دستگاه استعلام شونده به‌صورت واضح در پاسخ به استعلام گمرک اعلام شود.

ارونقی افزود: در صورت عدم‌ارائه پاسخ شفاف در ۷ روز یا ارائه جواب مبهم از سوی دستگاه‌ها، پاسخ، مثبت تلقی شده و وارد‌کننده می‌تواند با ارائه گواهی از یکی از شرکت‌های بازرسی معتبر مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران، مجاز به ترخیص کالای مورد نظر باشد. دستگاه‌های مربوطه هم مکلفند سامانه‌‌‌ها را به گونه‌‌‌ای تنظیم کنند که در صورت عدم‌ارائه پاسخ در مهلت مقرر، امکان طی مرحله بعدی برای ترخیص از سوی گمرک میسر باشد.

به گفته معاون فنی گمرک ایران طبق بند دیگری از این مصوبات، جهت اظهار، انجام تشریفات گمرکی، صدور مجوزهای قانونی (سازمان ملی استاندارد ایران، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، قرنطینه و سازمان دامپزشکی) و ترخیص کالاهای اساسی گروه یک که به صورت حمل به دفعات از محل مجوز ثبت‌سفارش کلی، وارد بنادر و گمرکات کشور می‌‌‌شوند و در مهلت اعتبار ثبت‌سفارش، حداقل یک محموله وارد شده باشد، نیازی به ارائه ثبت‌سفارش معتبر از نظر مهلت اعتبار نبوده و با رعایت سایر مقررات از جمله بررسی ارزش، ثبت‌سفارش کالاهای مذکور نیازی به تمدید ندارد. همچنین اگر در زمان اظهار کالای وارداتی به گمرک، ثبت‌سفارش، معتبر بوده و پس از اظهار، در حین انجام تشریفات گمرکی یا زمان خروج کالا، مهلت اعتبار ثبت‌سفارش مزبور به اتمام برسد، برای صدور مجوزهای قانونی و ترخیص قطعی کالا با رعایت سایر مقررات، نیاز به تمدید ثبت‌سفارش نیست.

ارونقی تصریح کرد: ثبت‌سفارش‌‌‌های خودرو، کالاهای ممنوعه گروه ۴ و کالاهای دارای اولویت ارزی غیرفعال، مشمول احکام فوق نیست. همچنین اگر در مصوبه‌‌‌ای مهلت ترخیص کالا تصریح شده باشد، رعایت این مهلت برای ترخیص کالا با رعایت سایر مقررات مربوطه الزامی است و دستگاه‌های ذی‌ربط مکلفند اصلاحات لازم را در سامانه‌‌‌های الکترونیکی خود در جهت اجرایی شدن احکام این مصوبه انجام دهند.