صنعت مبلمان در ایران و همچنین در جهان به عنوان سه صنعت نخست صنایع کوچک دنیا مطرح است و جزو صنایع کوچک بسیار سود ده و زودبازده در نظر گرفته می شود. ارزش تولیدات جهانی این صنعت در سال ۲۰۱۵ حدود ۴۳۷میلیارد دلار و ارزش تجارت بین المللی محصولات این صنعت هم ۱۴۷میلیارد دلار بوده است. سهم آسیا از این آمار ۳۰ درصد که از این میزان ۲۰ درصد ،متعلق به چین و تنها ۲ درصد ان متعلق به کشورمان است. حدود ۲۲۶ واحد تولید صنعتی مبلمان با اشتغال حدود ۱۰ هزار نفر در کشور وجود دارد. همچنین بر اساس گزارشات اتحادیه درود گران، تعداد ۴۶۷۰۰ واحد رسمی در زمینه صنایع چوب مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد حدود ۱۱۷ هزار نفر در این کارگاه ها مشغول به کار میباشند. ودر نهایت شاهد این هستیم که ۸ درصد از اشتغال کشور با این صنعت گره خورده است.
تجارت جهانی و میانگین سرانه مصرف مبل
بر اساس داده های آماری سال های اخیر، سهم تجارت جهانی این صنعت حدود ۱۵۰ میلیارد دلار است. ایتالیا، چین، مکزیک، آلمان و آمریکا از غول های این صنعت هستند و بخش قابل توجهی از نیاز بازار به وسیله این کشورها تامین می شود. سرانه مصرف مبلمان در کشورهای توسعه یافته ۲۲۳ دلار و میانگین جهانی آن ۶۴ دلار است. ارزش مبلمان بازار ایران ۵ میلیارد دلار پیش بینی می شود واین نشان میدهد که مصرف سرانه مبلمان در ایران کمی بالاتر از متوسط جهانی است.
در انگلستان ۹۵ درصد از بنگاه های مبلمان خرد و زیر ۱۰ تا ۵۰ نفر هستند. در ایتالیا کارگاه های کوچک ،مبلمان سازی کار می کنند و دانمارک به عنوان کشوری که ۲۰ درصد صادرات مبل اروپا را در اختیار دارد وضعیتی مشابه انگلیس به لحاظ تولید مبل دارد و کارگاه های کوچک، بزرگترین نقش را در این میان ایفا می کنند.
وضعیت صادرات مبلمان
ایران طی سال های اخیر وضعیت بسیار متغیری را تجربه کرده، در حال حاضر ارزش صادراتی در این حوزه سالانه ۲۵ میلیون دلار برآورد شده و در چند سال اخیر صادرات مبلمان از ۱۰ به عدد ۲۵ میلیون دلار افزایش یافته است. بر اساس داده های شورای ملی مبلمان و دکوراسیون ایران و صنایع وابسته، کشورهای عراق، قزاقستان، آذرباییجان، ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، تاجیکستان، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و اوکراین به عنوان عمده کشورهای مقصد صادرات مبلمان ایران شناخته می شوند.
وجود پاره ای از مشکلات و چالش ها در این بخش مانند عدم تامین مواد اولیه با کیفیت با وجود تعرفه بالا، حضور قدرتمند رقبا و تاثیر مالیات بر ارزش افزوده در قیمت تمام شده کالا از جمله موانع توسعه صادرات صنعت مبلمان میباشد.
وضعیت واردات مبلمان
بر اساس اعلام شورای ملی مبلمان و دکوراسیون ایران و صنایع وابسته، در سال ۱۳۹۳ ارزش واردات مبلمان چوبی به داخل کشور حدود ۷۱۵ میلیون دلار تخمین زده می شود که این آمار در مقایسه با صادرات تقریبا ۲۲ برابر است.
مطالعات اتحادیه صادر کنندگان مبلمان منزل و اداری نشان می دهد که حجم واردات مواد اولیه از کل واردات در بخش مبلمان و مصنوعات چوبی به داخل کشور در این صنعت ۹۵ درصد و حجم واردات محصول نهایی تنها ۵ درصد است.
چه ماده اولیه ای وارد می شود و کدام تولید داخل است؟
نئوپان تولید داخل نیاز این صنعت را پاسخگو است. در زمینه تامین ام دی اف افزون بر ۳۰ درصد تولید داخل ، و ۷۰ درصد از خارج کشور وارد می شود. در تامین مواد اولیه پارچه و یراق آلات نیز بخش عمده ای از خارج از کشور وارد می شود.
ابعاد سرمایه گذاری در صنعت مبلمان
نخستین فرم صندلی ریشه در ۴ هزار سال پیش دارد که در حفاری های باستان شناسی از املش گیلان به دست آمده است. نقوش باستانی در ظروف، ابزار و دیواره های کاخها نشان می دهد که انواع نشیمن و مبلمان ایران دارای اصالت خاص خود است.
در حال حاضر در کل کشور حدودا ۵۰ هزار واحد صنفی تولیدی در این صنعت فعال هستند که برای بیش از ۱۱۷ هزار نفر در این کارگاه ها امکان اشتغال زایی فراهم شده است. این مسئله در حالی است که مهمترین فعالان بازار و صنعت مبلمان ایران کارگاه های کوچکی هستند که در گوشه و کنار ایران به کار مشغولند. بازار مبلمان ایران بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد چوب و مبلمان ایرانی با دارا بودن واحد های صنعتی پر تعداد و کارگاهی (که از نظر تعداد و نه از نظر بازده تولید با کشور چین برابری میکند) می تواند با تولید مبلمان با کیفیت ،به بازارهای چند میلیارد دلاری خارجی دست یابد. سود آوری و ارزش افزوده صنعت مبلمان می تواند از ۳۰ تا ۱۰۰ درصد در بخش های مختلف برآورد شود چون ساختار این صنعت به صورت شبکه ای است و برای تولید یک مبل بخش های مختلفی باید به صورت شبکه ای کار کنند تا محصول نهایی وارد بازار شود.
حداقل میزان سرمایه گذاری مورد نیاز جهت توجیه پذیر بودن این طرح، در یک مقیاس کارگاهی و کوچک، حدود ۴۰۰ الی ۵۰۰ میلیون تومان برآورد می شود. در صورت وجود تقاضا برای این محصولات تولیدی، سودآوری این کسب و کاردر کمتر از یک ماه تقریبا ۵۰ درصد قیمت فروش هر سری مبل است.
